به نظر من بدترین اتفاقی که ممکن است در سفرهایم پیش بیاید، مریضی و بیماری است. به خصوص سرماخوردگی که جان آدم را بالا می‌آورد و نمی‌دانی که باید چطور از شرش خلاص شوی. با این حال سرماخوردگی در نظر من بدترین بیماری است. در سفرهای خارجی ممکن است که با کلی بیماری جورواجور و وحشتناک دیگر هم روبرو شوم. اما چطور باید از خودم در برابر
بیماری در سفر محافظت کنم؟ چطور مراقب سلامتی‌ام باشم؟ در ادامه با
اسمارتیز همراه باشید تا جواب این سوالات را به دست آورید.
قبل از شروع سفر
اگر می‌خواهید به کشورهای صنعتی و توسعه‌یافته در غرب اروپا سفر کنید، از لحاظ بهداشتی، زیاد نگران نباشید. اما اگر مقصدتان یکی از کشورهای در حال توسعه مثل آمریکای لاتین یا آسیای شرقی است، بهتر است برای پیشگیری از بیماری در سفر از چند ماه قبل دست به کار شوید و تحقیق کنید:
•
درباره مخاطرات بهداشتی کشور مقصد تحقیق کنید: مراکز کنترل و پیشگری از بیماری (
Centers for Disease Control and Prevention) و سازمان جهانی بهداشت (
World Health Organization) در حال حاضر اطلاعات وضعیت سلامت همه کشورها از جمله شیوع ناگهانی بیماری‌ها و واکسن‌های لازم را در اختیار مردم قرار می‌دهد.
•
واکسن بزنید: برخی از واکسن‌ها باید چند ماه قبل از تاریخ سفر تزریق شوند. برخی دیگر مانند واکسن ضد مالاریا بایستی قبل، بعد و هنگام سفر وارد بدن شوند. حتماً از پزشک خود یک گواهی معتبر جهانی بگیرید که نشان دهد شما واکسینه شده‌اید.
•
کمک‌های اولیه را مرور کنید: اگر به مناطق دورافتاده سفر می‌کنید، کمک‌های اولیه را یاد بگیرید و اگر بلدید مرورشان کنید. برای این کار از کتاب و فیلم استفاده کنید یا به کلاس‌های مخصوص آن بروید.
•
چک‌آپ بروید: حتماً قبل از سفر با مراجعه به پزشک خود، از سلامت خود اطمینان حاصل کنید. همچنین با رفتن به دندان‌پزشکی مشکلات کوچک دندانی را در کشور خود رفع کنید تا هزینه‌ای هنگفت در غربت گریبان‌تان را نگیرد.
•
بیمه سفر بگیرید: نوع
بیمه مسافرتی به اولویت‌های شخصی، مقصد و فعالیت‌های شما در سفر بستگی دارد. ولی هر چه هست از آن غافل نشوید تا در صورت بیماری در سفر، هزینه‌هاتان زیاد نشود.
•
بسته‌ی کمک‌های اولیه را از قبل آماده کنید: اطمینان حاصل کنید که بسته کمک‌های اولیه‌تان همه اقلام ضروری را دارد. دارو، کپی نسخه‌های دارویی، سوابق واکسیناسیون و در صورت نیاز عینک یا لنز چشمی اضافی هم بردارید. اگر مقصدتان فاقد امکانات پزشکی و بهداشتی مناسب است و همچنین شیوع بیماری در آن‌جا رواج دارد، چند سرنگ و سوزن اضافی نیز بردارید. برای جلوگیری از دردسرهای امنیتی یا گمرکی، حتماً از پزشک گواهی کتبی (ترجیحاً به زبان انگلیسی یا زبان اصلی کشور مقصد) بگیرید که تضمین کند این اقلام فقط استفاده‌ی پزشکی دارند. لیست داروهای غیرمجاز در سفر به بعضی از کشورها را در
این مطلب ببینید.
هنگام سفر
با این‌که بیماری‌ها در کشورهای مختلف فرق می‌کند اما می‌توان گفت اسهال شایع‌ترین بیماری در سفر است. وبا و اسهال خونی از دیگر بیماری‌هایی هستند که در اثر مصرف آب و غذای آلوده به وجود می‌آیند. با اقدامات احتیاطی که برای‌تان می‌گوییم، می‌توانید احتمال ابتلا به بیماری‌ها را به حداقل برسانید.
برای تهیه مواد غذایی وقت بگذارید
•
میوه‌ها را بجوشانید، پوست بگیرید یا اصلاً نخورید: از سالاد و میوه‌های تازه پرهیز کنید. میوه‌هایی را که نمی‌توان پوست گرفت، در محلول‌های ضدعفونی‌کننده بخوابانید.
•
فقط از غذاهای تازه و بخارپز استفاده کنید: از خیر غذاهای دوباره گرم‌شده بگذرید.
پوست کندن یا جوشاندن میوه احتمال ابتلا به بیماری را در سفر کاهش می‌دهد.
•
از محصولات لبنی پرهیز کنید: در کشورهای گرمسیر فرآیند پاستوریزه‌کردن و سرد نگه‌داشتن مواد غذایی خیلی قابل اعتماد نیست. در نتیجه بهتر است به کل لبنیات را حذف کنید.
•
قرص اسیدوفیلوس مصرف کنید: این قرص‌ها در فروشگاه‌های موادغذایی سالم نیز به فروش می‌رسند. این قرص در واقع کار ماست را می‌کند؛ یعنی به بدن شما در مقابله با باکتری‌ها کمک می‌کند. البته اگر به سلامت مواد لبنی کشور مقصد اعتماد دارید می‌توانید به جای قرص، ماست بخورید.
اگر احساس بدی داشتید، سریعا خودتان را به پزشک برسانید. شاید فکر کنید که بیماری ساده‌ای مثل اسهال مسافرتی رفع خواهد شد، اما به این فکر کنید که ممکن است اسهال علامت بیماری بزرگی باشد. از بیمه‌ی سفرتان برای رفتن به دکتر استفاده کنید.
“اگر احساس بدی داشتید، سریعا خودتان را به پزشک برسانید. شاید فکر کنید که بیماری ساده‌ای مثل اسهال مسافرتی رفع خواهد شد، اما به این فکر کنید که ممکن است اسهال علامت بیماری بزرگی باشد. از بیمه‌ی سفرتان برای رفتن به دکتر استفاده کنید. ”
از سالم بودن آب غافل نشوید
•
آب را بجوشانید، تصفیه یا ضدعفونی کنید: در کشورهای در حال توسعه، با همه آبهای آشامیدنی لوله‌کشی به همین شیوه عمل کنید. در حد توان از آب معدنی و بطری استفاده کنید. از انداختن یخ در هر نوع نوشیدنی خودداری کنید. سبزی‌ها را نیز با آب تصفیه‌شده، ضدعفونی‌شده یا حداقل جوشانده‌شده بشویید. مسواک را هم فراموش نکنید.
یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین روش‌های زدودن باکتری‌های موجود در آب، جوشاندن آن است.
•
بطری‌های آب‌معدنی را چک کنید: هنگام خرید بطری آب‌معدنی، از پلمپ بودن درب آن اطمینان حاصل کنید. بطری‌های آب گازدار بیش‌ترین مقاومت را دربرابر ضربه دارند.
“اگر بدشانسی آوردید و به اسهال مسافرتی دچار شدید، برای جبران آب بدنتان از پودر اُ-آر-اِس (oral rehydration salts) یا نوشیدنی‌های ورزشی استفاده کنید. در موارد شدید هم برای قطع اسهال، دارو مصرف نکنید. این کار فقط باکتری را بیش‌تر در بدن نگه می‌دارد و مدت بیماری را افزایش می‌دهد.”
•
زیاد آب بنوشید: اجازه ندهید نگرانی‌تان از ابتلا به بیماری‌های احتمالی ناشی از آب ناسالم، جلوی آب خوردنتان را بگیرد. نوشیدن آب به مقدار کافی به سلامت شما و پیشگیری از بیماری در سفر (بیماری‌هایی مثل یبوست) کمک می‌کند.
“برای این‌که به اسهال مسافرتی دچار نشوید، خوردن زیاد مایعات را فراموش نکنید.”
مالاریا را جدی بگیرید
بیماری مالاریا در آمریکای جنوبی و مرکزی، آفریقا، آسیا و خاورمیانه رایج است. انگل مالاریا توسط پشه‌های مبتلا به آن منتقل می‌شود. تب زرد، بیماری خواب، آنسفالیت ژاپنی و لیشمانیاز از دیگر بیماری‌هایی هستند که توسط پشه و مگس انتقال پیدا می‌کنند.
بیماری مالاریا می‌تواند منجر به فوت شود.
•
دارو مصرف کنید: برای پیشگیری از ابتلا به مالاریا قبل، بعد و حین سفر داروهای خاص مصرف کنید. برای کسب اطلاعات بیش‌تر به پزشک مراجعه کنید.
•
بدنتان را بپوشانید: پشه‌ها بیش‌تر شب‌ها نیش می‌زنند. بنابراین شب‌ها شلوار و لباس آستین‌بلند بپوشید و روی نواحی برهنه لوسیون یا مواد دافع حشرات مانند پرمترین (permethrin) بمالید.
•
از پشه‌بند استفاده کنید: در شب از پشه‌بند استفاده کنید. بهتر است به پشه‌بند نیز مواد دافع حشرات مانند پرمترین بزنید.
مواظب انگل‌ها باشید
حشرات انگلی مانند بعضی کرم‌ها از طریق مصرف آب و غذای آلوده یا حتی به طور مستقیم از طریق پوست وارد بدن می‌شود. برای جلوگیری از ورود آن‌ها و جلوگیری از بیماری در سفر اقدامات زیر را انجام دهید.
•
همیشه کفش بپوشید: به منظور جلوگیری از ابتلا به این نوع انگل‌ها همیشه حتی در اقامتگاه خود، کفش یا صندل بپوشید.
•
در آبهای شیرین مانند رودخانه، دریاچه و غیره شنا نکید: در نواحی پرمخاطره مانند خاورمیانه، آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی فقط در آبهای شور(دریا و اقیانوس) یا استخرهای کلردار شنا کنید.
سفر به طبیعت وحش در همه جای دنیا مخاطراتی از جمله آفتاب‌سوختگی، تاول، پیچک سمی، حشرات، کنه، مار، هانتاویروس و ارتفاع‌زدگی به همراه دارد. البته به این فهرست باید مشکلات دمایی مانند خستگی گرمایی، گرمازدگی، افت شدید آب بدن، سرمازدگی و یخ‌زدگی بافت بدن را نیز اضافه کرد.
پس از ابتلا به بیماری در سفر
هرچقدر هم که احتیاط کنید باز احتمال ابتلا به بیماری در حین سفر یا بعد از آن هست. برای همین اگر احساس غیرمعمولی داشتید، حتما اولین کاری که می‌کنید، دیدن پزشک است. ممکن است علائم بیماری‌تان حتی پس از یک سال عود کند، باز هم باید حتما به پزشک مراجعه کنید. مثلا اگر پس از یک سال از مسافرت تب یا حالاتی شبیه به آنفولانزا داشتید، حتماً به پزشک مراجعه کنید چون بیماری‌هایی مانند مالاریا می‌توانند تا یک سال مخفی بمانند. حتماً تمام کشورهایی را که در طول آن یک سال رفته‌اید با پزشک درمیان بگذارید.