دشت همیشه بهار ایران را می‌شناسید؟ خطه‌ای سرسبز که وقایع تاریخی مثل تاج‌گذاری نادرشاه افشار را از نزدیک و با چشم خود دیده. در این سفر مجازی همراه
اسمارتیز به قلعه ای می‌روید که در قرن دوازده تمام سلسله قدرتمند اشکانیان را در دل خود جای داده. حتی دورتر از آن دشتی که قوم نوح را در خود دیده! شما می‌توانید با سفر به
دشت مغان به تاریخی که در دل طبیعت و زیبایی‌های آن قرارگرفته قدم بگذارید.
شاید این‌ها را هم بپسندید!
بهترین زمان بازدید از دشت مغان
دشت مغان در استان اردبیل واقع شده و از آب‌وهوای مطبوع و خنکی در تابستان برخوردار است؛ به همین دلیل در ماه‌های گرم تابستان مثل مرداد هوای این منطقه دلنشین است و انتخاب مناسبی برای سفرهای تابستانی محسوب می‌شود. علاوه بر این فصل تابستان فصل پرباری طبیعت است، چه از نظر رشد گیاهان مختلف چه از نظر میوه‌هایی که از دل طبیعت بیرون می‌آیند پس‌اگر به دنبال سفری هیجان‌انگیز و کشف زیبایی‌های طبیعت هستید حتی در گرمای تابستان می‌توانید به این دشت سفر کنید. البته این موضوع به این معنی نیست که زمستان و پاییز این دشت را از دست بدهید. طبیعت دشت مغان، در هر فصل زیبایی‌های خودش را دارد.
راه دسترسی به دشت مغان
کسانی که به دشت مغان سر می‌زنند، معتقدند که مسیری و جاده‌ی منتهی به اینجا از دیدنی‌ترین جاذبه‌های استان اردبیل است و به تنهایی یک جاذبه محسوب
می‌شود. این دشت از نظر دسترسی شهری از سمت جنوب به مشگین‌شهر و از غرب به ارسباران خواهد رسید. اگر از مسیر شمال کشور به استان اردبیل بروید، می‌توانید از شهر زیبای آستارا دیدن کنید و همچنین از جاده‌ی زیبا و معروف
حیران بگذرید.
هزینه بلیط و ساعت بازدید
طبیعت دشت مغان، جزو مناطق محافظت شده نیست و برای بازدید هزینه و محدودیت زمانی خاصی ندارد.
دانستنی های قبل از بازدید
- شمالی‌ترین بخش استان زیبای اردبیل دشت مغان است که از شرق و شمال به جمهوری آذربایجان و از غرب به ارسباران و از سمت جنوب به شهرستان مشگین شهر متصل است. مغان متشکل از سه شهر گرمی، بیله‌سوار و پارس‌آباد است و در حال حاضر بعنوان یک شهرستان مستقل به مرکزیت شهر گرمی محسوب می‌شود.
- به دشت مغان، دشت همیشه بهار ایران هم می‌گویند؛ دشتی سرسبز که از مهم‌ترین اماکن برای دامپروری و کشاورزی است. البته به جز دشت همیشه بهار، لقب‌ها و اسم‌های دیگری هم دارد که جالب‌ترینش «انبار غله آذربایجان» است. این اسم به خوبی نشان می‌دهد که انواع غلات، حبوبات و حتی علوفه از دشت مغان به سایر مناطق آذربایجان فرستاده می‌شود.
- این دشت جلگه‌ای وسیع، طبیعت دلنشینی دارد طوری که انگار خداوند برای خلقت این منطقه تمام هنرش را به کار گرفته است. از طرف دیگر هم جزو مناطق کم‌یابی است که موقعیت جغرافیایی‌اش شامل سه بخش متفاوت کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای می‌شود.
- بخش کوهستانی مغان در قسمت جنوب، غرب و جنوب غربی دشت است که ارتفاعش از 100 متر شروع می‌شود و به 700 متر می‌رسد. اصلاندوز، دهستان قشلاق غربی و مرکزی و شمالی در این بخش هستند.
- بخش کوهپایه‌ای دشت مغان شامل آن بخشی است که از جلگه به سمت کوه‌های بلند جنوبش کشده شده. چون ارتفاع اینجا کمتر از بخش کوهستانی است کشاورزی، دامپروی و حتی سکونت مناسب است.
- بخش جلگه‌ای مغان زیباترین و سبزترین چهره مغان است و از سمت شمالی دشت شروع می‌شود و با شیب ملایم و قلبی سبز و روینده، از یک سمت به ساحل رود ارس و از سمتی دیگر تا پای بخش کوهپایه‌ای گسترده شده. در این قسمت دشت که خاک حاصل‌خیزی دارد و مناسب برای کشاورزی است جمعیت زیادی زندگی می‌کنند.
- طبیعت زیبا دشت مغان علاوه بر کوه‌ها و جلگه‌های سرسبز در دل خود برای حیوانات و پرندگان کمیاب نیز خانه‌ای امن دارد.
پرندگان مهاجری مثل قوی کوچک، پلیکان خاکستری، اردک چشم طلایی، اردک تاجدار، مرکوس سفید، غاز خاکستری و بالکان کوچک ثابت می‌کند که این بسترطبیعی محبوب، مکانی امن برای حیوانات است. به همین دلیل این منطقه بسیار مورد توجه عکاسان طبیعت است.
- به جز دیدن دشت مغان، باید به دژ مستحکم قلعه دختر هم اشاره کنیم که دژ به دوره اشکانی و ساسانی برمی‌گردد که نشان دهنده اهمیت سیاسی آن منطقه برای پادشاهان بود.
- از آنجایی که دشت مغان محل زندگی بسیار مناسبی برای مردم میهمان نواز و خون‌گرم کوچ نشین است، دیدن زندگی ساده و دلنشین‌شان تبدیل به جاذبه فرهنگی این منطقه شده.
- از شنیدنی‌ترین داستان‌های تاریخی در دشت مغان، اتفاقی است که در تپه نادری رخ داده؛ می‌گویند نادرشاه افشار قبل از به سلطنت رسیدن به این دشت می‌رود و بزرگان کشور را دور هم جمع می‌کند، تا دسته‌جمعی و باهم برای خلع سلطنت شاه طهماسب تصمیم بگیرند. می‌توان اینطور تعبیر کرد که این دشت شاهد به سلطنت رسیدن یکی از بزرگ‌ترین پادشاهان ایرانی بوده.
راهنمای بازدید از دشت زیبای مغان
دشت مغان را از هر دریچه‌ای نگاه کنیم، زیباست؛ چه به لحاظ تاریخی، چه به لحاظ فرهنگی و چه طبیعت، این دشت از هر نظری حرفی برای گفتن دارد. دشتی که وقایع تاریخی بزرگ به خود دیده، مردمان خون‌گرم و اصیل کوچ‌نشین را در دل خود جای داده، از یک‌سو با کوه‌های بلند و محکم محاصره شده و از سوی دیگر جلگه‌های سرسبزش تا ساحل رود ارس ادامه پیدا کرده. در سفر به دشت مغان شما به مجموعه‌ی کاملی از کوه‌ها و دریاچه‌ها و دشت‌زارها دسترسی پیدا می‌کنید.
اگر بخواهیم یک دسته‌بندی کلی راجع به جاذبه‌های دیدنی دشت مغان داشته باشیم می‌توانیم آن‌ها را در 2 دسته‌ی کلی بگنجانیم: جاذبه‌های طبیعی و جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی.
رشته کوه‌های خروسلو و صلوات داغ در جنوب دشت، رودخانه ارس یا آراز، دریاچه سد میل مغان و دریاچه کشت و صنعت مغان، جنگل‌های ارسباران، تپه خرمن و چشمه آب طبیعی مازافا از جاذبه‌های طبیعی مهم دشت مغان هستند. به جز این‌ها باید به تالاب تپراق-کندی، میل مغان و قره گل هم اشاره کنیم. یک زیستگاه مهم حفاظت شده هم دارد به اسم سایت موغانان جیران.
“برای رفتنن به چشمه آب طبیعی مازافا دشت مغان، باید از سمت روستا صلوات به طرف مشکین‌شهر حرکت کنید و بعد از عبوراز وسط روستای مازافا، دو کیلومتر راه خاکی را که طی کنید تابه چشمه آب معدنی مازافا بمی‌رسید. علاوه بر طبیعت زیبای چشمه به گفته خیلی از مردم محلی آب چشمه درمان سنگ کلیه است. ”
گفتیم که دشت مغان تنها به جاذبه‌های طبیعی ختم نمی‌شود و تعدادی جاذبه تاریخی نیز دارد. مهم‌ترینش همان تپه تاریخی نادری است که داستان تشکیل سلسله افشاریه در آنجا اتفاق افتاده. بعد از این تپه می‌توانیم به قلعه ورثان یا اولتان قالاسی هم اشاره کنیم. این قلعه در 500 متری روستای اولتان قرار گرفته. با توجه به دیوار بزرگ خشت و گلی که دور تا دور قلعه کشیده شده و خندق بزرگی که باقی مانده، متوجه می‌شویم که این قلعه از اهمیت نظامی و سیاسی بالایی برخوردار بوده است.
با توجه به قدمت چند هزار ساله دشت مغان، گورستان‌های تاریخی زیادی در اینجا پیدا می‌شود مثل گورستان مقصودلو محل دفن کشته شدگان جنگ روسیه تزاری با ایران است که تعدادی از سربازان قاجاری را در خاک خود جای داده. در نزدیکی تپه اصلاندوز هم گورستان هزاره اول قبل از میلاد پیدا شده.