بعد از دیدن برج
کبوترخانه میبد مدام این سوال در ذهنم تکرار می‌شد: اگر پیشینیان ما برای ساختن برج کبوترخانه انقدر دقت و ظرافت به خرج می‌دادند و چنین بنای زیبایی خلق می‌کردند، چرا ما این کار را برای ساختن شهر یا خانه‌های مان انجام نمی‌دهیم؟ به هر حال لذتی که از سادگی و زیبایی برج کبوترخانه میبد بردم تجربه‌ای بود که به این آسانی فراموش نمی‌شود. شاید حتی یواشکی آرزو کرده باشم کبوتری باشم و در آن خانه‌ی زیبا کنار دوستانم زندگی کنم! با
اسمارتیز همراه باشید تا با این جای دیدنی میبد بیشتر آشنا شوید.
شاید اینها را هم بپسندید!
بهترین زمان دیدن برج کبوترخانه میبد
بهترین زمان دیدن هر جاذبه‌ی گردشگری بیشتر به دو چیز بستگی دارد؛ یکی آب و هوای آن شهر و آن یکی پیک مسافر و گردشگر در آن زمان. شهر میبد در شمال استان یزد قرار دارد و یکی از نقاط کویری ایران محسوب می‌شود و این یعنی آب و هوای بسیار گرم و خشک در تابستان، زمستان‌های معتدل با شب‌های سرد و فصل بهار فوق‌العاده. پس فصل بهار از هر نظر بهترین زمان برای دیدن برج کبوترخانه میبد است. از طرف دیگر اگر می‌خواهید خیلی درگیر شلوغی‌های تعطیلات عید نشوید، بهتر است سفر خود را در ماه‌های اردیبهشت یا خرداد انجام دهید که هوا همچنان مطبوع و دلپذیر است.
راه‌های دسترسی به برج کبوترخانه میبد
آدرس برج کبوترخانه میبد خیلی سرراست است. این برج در بلوار بسیج قرار دارد. برای رسیدن به این بلوار باید خودتان را به میدان شهرداری یا میدان کوزه برسانید. این دو میدان در همین بلوار قرار گرفته‌اند و به راحتی شما را به برج کبوترخانه میبد می‌رسانند. آن طرف بلوار بسیج هم تقاطع زیرگذر بلوار مدرس قرار دارد و از آن‌جا هم دسترسی به برج کبوترخانه میبد ممکن است.
برج کبوترخانه میبد درست کنار فرمانداری شهر میبد قرار گرفته پس همه آن را می‌شناسند و پیدا کردنش کار سختی نیست. این مجموعه پارکینگ اختصاصی ندارد اما در بلوار اصلی و کوچه‌های فرعی جای پارک زیاد پیدا می‌شود و از این بابت خیال‌تان راحت باشد. چون برج کبوترخانه میبد در مرکز شهر قرار گرفته پس محدودیت خاصی برای عبور و مرور وسایل نقلیه وجود ندارد فقط ممکن است در ایام شلوغ مثل تعطیلات با کمی ترافیک سبک مواجه شوید. نیاز به تجهیزات و همراه داشتن وسایل رفاهی هم نیست چون بازدید از برج کبوترخانه میبد زمان زیادی نمی‌برد و مغازه در اطراف‌تان زیاد هست.
نمای بیرونی برج کبوترخانه‌ی میبد
هزینه‌ی بلیط و ساعات دسترسی
هزینه‌ی بلیط برای اتباع خارجی: 15000 تومان
هزینه‌ی بلیط برای شهروندان ایرانی: 2500 تومان
ساعات دسترسی: هر روز از 8 صبح تا 5 بعد از ظهر به جز جمعهها و ایام تعطیل رسمی
دانستنی‌های قبل از دیدن برج کبوترخانه میبد
- کبوترخانه‌های از بناهای قدیمی تاریخ ایران و جهان هستند؛ در هر کشوری که در آن کشاورزی رواج داشته باشد حتما برج‌های کبوترخانه پیدا می‌شود. دلیلش این است که گذشتگان باور داشتند که فضله‌ی کبوتر مفیدترین کود طبیعی برای پرورش محصولات کشاورزی است. به همین دلیل در شهر‌هایی که کشاورزی رواج داشت و نیاز به کود و تقویت زمین احساس می‌شد، بناهایی می‌ساختند تا کبوترها در آن استراحت کرده تا کشاورزان بتوانند فضله‌ی آن‌ها را جمع‌آوری کنند.
- سه عنصر حیاتی برای رشد گیاهان وجود دارد: نیتروژن، فسفر و پتاسیم؛ هر سه این مواد در کود کبوتر وجود دارد و به همین دلیل ساختن ساختمان‌های بزرگی مثل برج کبوترخانه میبد برای مردم آن زمان کاملا منطقی و به صرفه بوده.
- به غیر از کشاورزی در صنعت چرم‌سازی (برای انعطاف بیشتر) و باروت سازی (به دلیل داشتن نیتروژن) هم از کود کبوتری استفاده می‌شود.
- گنجایش کبوترخانه‌های ایران از جمله برج کبوترخانه میبد بیش از 40 هزار کبوتر است که در نوع خودش کم‌نظیر است. «شاردن» گردشگر معروف فرانسوی که سفرنامه‌اش از ایران بسیار شناخته شده، این برج‌ها را با کبوترخانه‌های کشورش مقایسه کرده و آن‌ها را حداقل 6 برابر بزرگتر می‌داند.
- شواهدی از وجود کبوترخانه در ایران در قرن چهارم هجری وجود دارد و این یعنی قدمت این بناها به بیش از 1000 سال در ایران می‌رسد. البته بیشتر کبوترخانه‌ها در شهر‌ها و مناطق مرکزی ایران مانند یزد و اصفهان ساخته شده‌اند. شاید به این دلیل که خاک حاصلخیز خوزستان یا هوای پرباران نواحی شمالی ایران، نیازی به کود کبوتر نداشتند.
- برج کبوترخانه میبد که معماری ساده و زیبایی دارد با شماره 1691 و در سال 1364در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده.
- گفته می‌شود کبوترها به دلیل رنگ قهوه‌ای ساختمان و همچنین نوار روشن وسط آن جذب می‌شوند و به آن‌جا پناه می‌برند. البته بعد از مدتی مسیر را یاد می گیرند و به کبوتر‌های دیگر هم منتقل می‌کنند.
راهنمای بازدید از برج کبوترخانه میبد
برج کبوترخانه میبد جاذبه‌ی گردشگری ساده اما پر جزئیاتی است. شاید در نگاه اول به نظر نرسد با بنای تاریخی خاصی روبرو هستید اما برای اینکه نظرتان عوض شود باید کمی ریزبین‌تر باشید و به جزئیات آن توجه بیشتری کنید. جنس ساختمان برج کبوترخانه میبد از خشت خام و گل است؛ مثل بسیاری از بناهای تاریخی دیگر شهر یزد. در طول سالیان زیادی که از عمر آن می گذرد بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته تا استحکام خود را از دست ندهد. این برج استوانه‌ای 8 متر طول دارد. روی سقف آن چهار ستون استوانه‌ای کوچک و در مرکز آن استوانه‌ای بزرگتر مانند یک گنبد خودنمایی می‌کند.
لبه‌های این استوانه‌های 6 گانه هر کدام منقش به طرح‌های گچ‌کاری زیبایی هستند که نمای بیرونی را خاص و چشم‌نواز می‌کنند. طراحی داخلی اما حالت 6 ضلعی دارد و از 3 طبقه تشکیل شده. وقتی وارد برج کبوترخانه میبد می‌شوید، منظره‌ی عجیب لانه‌های مستطیلی پرتعداد، که هر کدام پیش‌خوان کوچکی دارند و تا سقف ادامه پیدا می‌کنند، جلوی چشم شما جلوه‌گری می‌کند؛ منظره‌ای که احتمالا قبلا ندیدید. لانه‌ها که هر کدام 20 سانتی‌متر طول و ارتفاع دارند، دور تا دور ستون‌ها و دیوار‌های برج کبوترخانه میبد گسترده شده‌اند و صدای کبوتران در حال استراحت فضا را پر کرده. در مجموع 4000 لانه‌ی کبوتر پیش چشمان شما قرار دارد؛ البته مثل
استادیوم آزادی ممکن است تعداد پرنده‌های از تعداد لانه‌ها بیشتر شود و اصل لانه‌ی کبوتری زیر سوال برود!
4 هزار لانه‌ی کبوتر که هنرمندانه کنار هم جای گرفته‌اند
در گنبد بالای برج، سوراخ‌هایی درست شده که نور و هوای تازه از آن‌جا وارد می‌شوند. همچنین محل ورود و خروج کبوترها به این دژ هم از همین سوراخ‌ها است. سوراخ‌هایی که کوچک ساخته شده‌اند تا پرندگان شکاری نتوانند از آن‌ها عبور کنند و برای کبوترها دردسر درست کنند!
گنبد و طاق‌های برج کبوترخانه‌ی میبد از نمای داخلی
غیر از در ورودی هم راه دیگری وجود ندارد تا حشرات موذی و حیوانات درنده بتوانند به برج راه پیدا کنند. جالب است که در ساخت این بنا در آن زمان به این نکته‌های ریز و مهم توجه شده؛ و از آن مهم‌تر اینکه برج کبوترخانه میبد به این زیبایی طراحی و ساخته شده!