اگر روستای ماسوله در فومن را دیده باشید، حتما توجهتان به خانه‌های پله‌ای و سوار بر هم جلب شده است. اما شاید ندانید که در بسیاری از استان‌های ایران از جمله خراسان جنوبی نیز می‌توانید این سبک معماری را مشاهده کنید.
روستای استانست، نمونه‌ی خوبی برای دیدن خانه‌های پله‌ای در دل کوه‌های خشک و کویری جنوب شرقی ایران است. با
اسمارتیز همراه باشید تا شما را به سفری جذاب در دل کویر ببریم.
شاید این‌ها را هم بپسندید!
درباره روستای استانست
روستای استانست از روستاهای نزدیک به بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی‌ست. البته این روستا در آخرین تقسیم بندی کشوری، جزیی از شهرستان سربیشه شد و اکنون نیز از توابع دهستان مود محسوب می‌شود. می‌توانید در بیرجند، سربیشه و مود، آثار تاریخی و فرهنگی زیادی را ببینید و سفر شما به استانست، محدود به این روستای کوچک اما دیدنی نخواهد بود. به دلیل موقعیت قرارگیری روستا، که نزدیک به کویرها و دشت‌های خشک و کم‌آب ایران است، نمی‌توانید انتظار زیادی برای دیدن فضای سبز یا تنوع پوشش گیاهی داشته باشید، اما با این حال استانست از دیدنی‌ترین روستاهای نزدیک بیرجند، در کنار خراشاد، چنشت و رزگ محسوب می‌شود. نام روستا از ساده‌ترین اتفاقات پیش روی مردم محلی گرفته شده است. در زمان‌های پُرباری و بارش خوب باران، مردم محلی به همدیگر نوید محصول فراوان یا "همه چیز هست" را می‌دادند. در زمان‌های خشکسالی و قحطی نیز خبری از "هیچ چیزی نیست". ترکیب دو کلمه‌ی "هست" و "نیست" در کنار هم با گویش محلی بیرجندی، نام روستا را استانست (Estanest) کرد.
در اطراف روستا می‌توانید دشت‌های فراوان و کوه‌های دوردست را ببینید. البته هرچه به درون روستا نزدیک‌تر شوید، حجم و تراکم کوه‌ها بیشتر شده تا جایی که اگر به کوهنوردی نیز علاقه داشته باشید، می‌توانید از کوه‌های مشرف به روستا، دیدنی‌های زیادی را ببینید. آب روستای استانست از طریق حفر قنات تامین می‌شود و تمام زندگی و دارایی این مردم، همین آبی‌ست که در قنات‌ها وجود دارد. تمامی زمین‌های کشاورزی روستا نیز از طریق همین آب، آبیاری می‌شوند. سرچشمه‌ی آب قنات نیز در میان کوه‌های صخره‌ای روستا قرار دارد. خانه‌های گلی و آجری روستا، هنوز بافت و رنگ و بوی سنتی خود را دارند و کمتر اثری از بتن و سیمان شهرنشینی در استانست خواهید یافت. فضای باز دشت‌های روستا نیز برای گشت و گذار و پیاده‌روی مناسب است. البته در میان این رفت و آمدها، حریم خانه و زمین مردم را رعایت کنید زیرا بسیاری از این زمین‌ها تنها با شیاری 10 یا 20 سانتی‌متری از همدیگر تمیز داده شده‌اند. مخصوصاً در ماه‌های بهار و تابستان حواستان باشد که بدون اجازه از شکوفه و میوه درختان برداشت نکنید.
.JPG)
در فصل بهار می‌توانید شکوفه‌های درختان را ببینید
بهترین زمان بازدید از روستای استانست
روستای استانست از جاهای چهار فصل و مطلوب برای سفر است. اگرچه نزدیکی به کویر باعث تابستان‌های گرم و طاقت فرسا در تابستان می‌شود اما اگر بتوانید خود را به سایه درخت یا سقفی برسانید، خنکی را در هوا حس خواهید کرد. همچنین باد فراوان منطقه به شما احساس خوبی خواهد داد. در فصل بهار، شکوفه‌های درختان سیب و گیلاس و همچنین جوانه زدن درختان زردآلو و هلو (که همگی از محصولات بومی منطقه هستند) زیبایی خاصی به این دشت بی‌آب و علف می‌دهد. از طرفی برای پاییز و زمستان، سرمای استخوان سوز و شدیدی وارد روستا می‌شود. در این فصل باید حتما پناهگاه مطمئنی داشته باشید و احتمالاً از بومیان منطقه، خانه اجاره کنید. زیرا ممکن است گرفتار برف و سرمای شدید شوید. بیشتر تفریحات روستا به کویر گردی، صخره نوردی و کوهنوردی و همچنین دیدن آثار تاریخی محدود می‌شود. قنات ده، شاهنوک و پی‌دره در این روستا وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها نیز بازدید کنید. همچنین مزار بی‌بی خاتون (خواهر ناتنی امام رضا) نیز در نزدیکی روستاست و به مزار کاهی مشهور است. خیلی از مسافران منطقه برای اقامت از اتاقک‌ها و امکانات رفاهی مزار کاهی استفاده می‌کنند.
.JPG)
قنات روستای استانست
راه‌های دسترسی به روستای استانست
آدرس: جاده بیرجند به زاهدان، 50 کیلومتری بیرجند، دهستان مود، روستای استانست
از ویژگی‌های خوب روستای استانست، مسیر هموار و آسفالته آن است که کار رسیدن به آن را برای شما آسان می‌کند. با خودروی شخصی، راه آسان و بی‌دردسری را تا استانست خواهید داشت اما بدون آن نیز می‌توانید به روستا بروید. تا بیرجند را می‌توانید از طریق پرواز مشهد یا تهران، طی کنید. از آن جا نیز با استفاده از تاکسی‌های بین شهری، با مبلغ کمی می‌توانید به استانست بروید. مینی‌بوس‌های روستا نیز در میدان ابوذر بیرجند، توقف دارند. برای تردد با قطار باید بگوییم که هنوز ایستگاه راه‌آهن به بیرجند نرسیده و نزدیکترین ایستگاه در شهر بجستان (فاصله 250 کیلومتری بیرجند) قرار دارد، به همین دلیل تردد با قطار به صرفه نخواهد بود. اگر با خودروی شخصی به استانست سفر می‌کنید، حتما از پُر بودن باک خودروی خود اطمینان حاصل کنید زیرا ممکن است نتوانید در مسیر روستا، کمبود بنزنین خود را جبران کنید.
.JPG)
حوضچه کنار قنات روستا
هزینه‌ی ورودی و ساعات دسترسی
روستای استانست برخلاف دیگر روستاهای گردشگری نزدیک به بیرجند، هزینه ورودی از ماشین یا فرد دریافت نمی‌کند. می‌توانید بدون هیچ هزینه‌ای وارد روستا شده و از اقامت خود لذت ببرید. در ماه‌های گرم سال می‌توانید
چادر بزنید و نیازی به داشتن پناهگاه و اتاق نخواهید داشت. یعنی هزینه اقامت شما در ماه‌های گرم و خنک نیز صفر خواهد بود. از طرفی، تمامی سرگرمی‌ها و دیدنی‌های روستا را نیز می‌توانید به رایگان و مجانی بازدید کنید و از این نظر، استانست سفری کوتاه و کم‌خرج برای شما خواهد بود. همچنین می‌توانید در هنگام بازدید از استانست، روستاهای نزدیک و دیدنی اطراف آن را نیز ببینید. دیدن این روستاهای کویری که همچون نگینی در دل خشکی هستند، خالی از لطف نیست.
.JPG)
روستای استانست از بالای تپه‌ها و کوه‌های بلند اطراف آن قابل مشاهده است
دانستی‌هایی در مورد روستای استانست
- روستای استانست از توابع دهستان مود، شهرستان سربیشه محسوب می‌شود.
- نام این روستا از گویش محلی دو کلمه‌ی هست و نیست، گرفته شده است.
- روستای استانست، 3 قنات به نما‌های ده، شاهنوک و پی‌دره دارد.
- ارتفاع حدود 2100 متری روستا از سطح دریا، آب و هوای کوهستانی را به این روستا در عین کویری بودن می‌دهد.
- مزار کاهی یا همان بقعه بی‌بی خاتون در نزدیکی استانست قرار دارد و در ایام محرم، میزبان هیئت‌های مذهبی روستاهای اطراف است.
.JPG)
مزار کاهی یا بقعه بی‌بی زینب خاتون
راهنمای رفتن به روستای استانست
همه‌ی ایران، چه سبز باشد و چه خشک، چه پُر آب باشد و چه کم آب، دیدنی‌های مختلف به خود را دارد. این را می‌توانید از دیدنی‌های شهر به شهر ایران متوجه شوید. هر گوشه از شهرهای کویری و خشک جنوب شرقی ایران، دیدنی‌های خاص خود را دارد که می‌تواند برای مسافران و گردشگران علاقه‌مند به طبیعت، جذاب و دیدنی باشد. روستای استانست نیز از این قاعده مستثنی نیست. وجود زندگی و آبادی درمیان کوه‌های خشک و بی آب و علف صخره‌ای، احتمال برای همه ما جذاب خواهد بود. اگر از علاقه مندان به کوهنوردی و صخره نوردی هم باشید، می‌توانید به طور کامل روی استانست به عنوان مکانی جذاب حساب باز کنید. البته قبل از رفتن به کوه باید وسایل ایمنی لازم مانند کفش مناسب، لباس مناسب، عصا و کوله آذوقه و آب را تهیه کنید. ویژگی‌های خوب نظیر راه دسترسی متعدد و آسان، هزینه کم سفر، امکانات رفاهی خوب و دیدنی‌های مختلف و متنوع باعث شده که استانست در میان گزینه‌های همه پسند باشد.
این روستا سکنه‌ی زیادی ندارد و عمده‌ی مردم بومی به دلیل خشکسالی و قحطی‌های متعدد و طولانی، خیر روستا را به لقایش بخشیدند و به شهر رفتند. به همین دلیل سکنه‌ی دائمی روستا احتمالاً به 100 نفر نیز نمی‌رسد و بیشتر مردم، از خانه‌های سنتی خود در استانست، به عنوان ویلا و فضای تفریحی استفاده می‌کنند. خانه‌های پله‌ای و در دل کوه روستا، منظره‌ای جذاب را خلق می‌کنند زیرا در مقایسه با ماسوله که تفاوت رنگ خاک و گل با سبزی درختان، روستا را برای شما واضح می‌کند، استانست به نوعی در دل کوه و زمین پنهان است. در نگاه اول شاید متوجه رسیدن به روستا و خانه‌های آن نشوید یا چیزی که می‌بینید را باور نکنید. اما اکثر خانه‌های قدیمی روستا یا به شکل پله‌ای روی هم ساخته شده‌اند یا در دل کوه قرار دارند. اگر توانستید به استانست سفر کنید، حتما از بومیان و محلیان روستا، صنایع دستی بخرید زیرا اصیل‌ترین و ناب‌ترین صنایع دستی شرق ایران را در این منطقه خواهید یافت.