اگر «
قسمت اول دوربین خود را بهتر بشناسید» را خوانده باشید، مطمئنا برای دانستن بقیه‌ی ماجرای آشنایی با دوربین باید این مطلب را هم بخوانید. در این مطلب راجع به فرمت‌های ذخیره‌ی عکس در دوربین، انواع لنزها و استفاده از فوکوس می‌گوییم.
در بخش اول آشنایی با دوربین، راجع به تنظیمات نوردهی دوربین و Exposure گفتیم. حالا ببینیم وقتی می‌خواهیم عکس بگیریم، به چه نکات دیگری باید توجه کنیم. با
اسمارتیز همراه باشید.
شاید این‌ها را هم بپسندید!
از کدام فرمت تصویری استفاده کنیم؟ RAW یا JPG؟
RAW و JPG روش‌های ذخیره‌سازی اطلاعات تصویر در بیش‌تر دوربین‌ها هستند. هر یک مزایا و معایبی دارند و باید بدانیم که در چه مواقعی از آن‌ها استفاده کنیم.
RAW: اگر می‌خواهید بعد از ثبت عکس، بیش‌ترین انعطاف‌پذیری برای ویرایش عکس را داشته باشید از فرمت RAW استفاده کنید.
JPG: اگر می‌خواهید فضای کم‌تری اشغال کنید و فقط می‌خواهید عکس را چاپ یا به اشتراک بگذارید، فرمت JPG بهتر است.
ترکیب RAW و JPG: این امکان در همه گوشی‌ها نیست. در این حالت بیش‌ترین فضا اشغال می‌شود. ولی هم می‌توان بذون ویرایش خاصی آن را به اشتراک‌گذاشت و هم دست عکاس برای ویرایش تصویر کاملاً باز است.
مزایا و معایب فرمت‌های RAW و JPG.
چگونه از تراز سفیدی استفاده کنیم؟ 
به صورت پیش‌فرض حالت‌های بالا در قسمت تراز سفیدی اکثر دوربین‌ها وجود دارد.
حتی اگر میزان نوردهی مناسب باشد، باز هم گاهی‌اوقات ممکن است عکس، گرم‌تر یا سرد‌تر از میزان دل‌خواه از آب درآید. برای بهبود این وضعیت باید از تراز سفیدی استفاده کرد. بیش‌تر مواقع تنظیم سفیدی خودکار مشکل را حل می‌کند. در غیر این صورت، می‌توان تراز سفیدی را در یکی از حالت‌های پیش‌فرض از قبیل «نور روز»، «ابری»، «سایه»، «فلورسنت» یا «تنگستن» قرار داد. هر یک از این حالات را باید در فضای خودش استفاده کرد. مثلاً از نور روز باید در روشنایی روز و از حالت ابری در فضای ابری استفاده کرد. با این کار، خود دوربین با تغییر نور در عکس نهایی، نوردهی آن را واقعی‌تر می‌کند.
اگر با فرمت JPG عکس بگیرید، تنظیم وضعیت سفیدی قبل از گرفتن عکس بسیار مهم است، چون پس از آن امکان ویرایش چندانی ندارید. اما اگر فرمت RAW را انتخاب کردید، بعداً هم می‌توانید تراز سفیدی را کاملاً ویرایش کنید.
چگونه فوکوس را کنترل کنیم؟ 
فوکوس یکی از قابلیت‌های مهم در عکاسی است.
برای کنترل کردن فوکوس، دو حالت وجود دارد:
• فوکوس تکی (یا تک شاتی): در این حالت، وقتی که دکمه شاتر را تا نیمه فشار می‌دهید، دوربین فقط روی یک نقطه فوکوس می‌کند. این حالت برای عکاسی از سوژه‌های غیرمتحرک مناسب است.
• فوکوس مداوم: در این حالت، وقتی دکمه شاتر را تا نیمه فشار می‌دهید، دوربین به طور مداوم فوکوس می‌کند. از این حالت برای عکاسی از سوژه‌های در حال حرکت استفاده کنید.
چگونه باید روی تصویر فوکوس کرد؟ بسیاری از دوربین‌ها چند حالت پیش‌فرض برای فوکوس دارند که یکی از رایج‌ترین آن‌ها فوکوس چند نقطه‌ای است. اما اگر می‌خواهید جزئیات یک نقطه در مرکز تصویر را با وضوح بالا نشان دهید از وضوح تک نقطه‌ای استفاده کنید. برای این کار باید حالت فوکوس را روی حالت فوکوس تک‌شات و نقطه مرکزی قرار دهید. سپس سوژه را در مرکز قاب قرار داده و دکمه شاتر را تا نیمه فشار دهید تا سیستم فوکوس روی نقطه مرکزی مورد نظر قفل کند. تا زمانی که دکمه را در همان حالت نگه دارید، می‌توانید دوربین را حرکت دهید تا قاب دل‌خواه‌تان را پیدا کنید. در این حالت، حتی اگر جای سوژه در قاب عوض شود، باز هم فوکوس روی همان نقطه باقی می‌ماند.
چند نکته برای فوکوس کردن
• برای بررسی وضوح جزئیات ناحیه فوکوس‌شده از نمایشگر دوربین استفاده کنید. پس از گرفتن عکس، روی محل فوکوس‌شده زوم کنید و ببینید آیا به وضوح و جزئیاتی که می‌خواستید رسیده‌اید. اگر خوب از آب درنیامده دوباره عکس بگیرید.
• از لرزش‌گیر استفاده کنید. برای رفع تاری ناشی از لرزش ناخواسته‌ی دست، قابلیت لرزش‌گیر تصویر را فعال کنید. در نورکم و سرعت آهسته شاتر حتماً از این قابلیت استفاده کنید.
• اگر نمی‌توانید دوربین را برای مدت طولانی بدون لرزش نگه دارید و همچنین در نور شب از سه‌پایه استفاده کنید. لرزش‌گیر را غیرفعال کنید و سپس تایمر دوربین را روی دو ثانیه یا بیش‌تربگذارید تا لرزشی که بر اثر فشار دکمه به دوربین وارد می‌شود عکس را تار نکند. برای جلوگیری از ایم اتفاق می‌توان از کابل مخصوص برای فشار دادن دکمه شاتر استفاده کرد. اگر هم در نورکم و با سه‌پایه کار می‌کنید و فوکوس خودکار هم درست کار نمی‌کند، آن را به صورت دستی تنظیم کنید. برای آسودگی در فوکوس دستی از طریق نمایشگر زوم کنید.
• اگر نمی‌دانید چه زمانی باید از پایه استفاده کرد از یک قانون نانوشته پیروی کنید. طبق این قانون به منظور جلوگیری از تاری عکس باید به فاصله کانونی لنز توجه کرد. فاصله کانونی را با یک عدد بر حسب میلی‌متر نشان می‌دهند. اگر سرعت شاتر پایین‌تر از این عدد است باید از پایه استفاده کرد. مثلاً اگر فاصله کانونی دوربین 50 میلی‌متر است، برای عکاسی با سرعت شاتر پایین‌تر از یک پنجاهم ثانیه باید از پایه استفاده کرد. به همین شکل، برای فوکوس کردن با یک دوربین تله‌فوتو با فاصله کانونی 250 میلی‌متر و سرعت شاتر پایین‌تر از یک دویست‌وپنجاهم ثانیه نیز از پایه استفاده کرد.
• اگر سوژه در حال حرکت است، از حالت فوکوس مداوم استفاده کنید و پشت‌سرهم چند عکس بگیرید. با این کار احتمال به دست آوردن بهترین فوکوس را بالا می‌برید. بعضی از دوربین‌ها دارای حالت عکاسی مسلسلی یا رگباری هستند که برای این کار بسیار مناسب است.
انواع لنز و فیلتر دوربین
لنز اضافی برای دوربین‌های DSLR و بدون آینه موجود است. اندازه‌ی لنزها متنوع بوده و این عدد که بر حسب میلی‌متر است، فاصله کانونی را نشان می‌دهد. با این که اندازه لنز نشان‌دهنده‌ی طول فیزیکی لنز نیست، اما معمولاً با افزایش اندازه لنز، طول فیزیکی آن هم بیش‌تر می‌شود. لنزها چند حالت کلی دارند که عبارت است از:
•
لنز واید یا عریض (کمتر از 30 میلی‌متر) 
عکس بالا با لنز عریض 16 میلی‌متر گرفته شده.
عمق میدان دید این لنز عریض‌تر از وسعت دید انسان است. بنابراین برای گرفتن عکس از منظره از این لنز استفاده می‌شود. البته از این لنز برای گرفتن عکس از نمای‌نزدیک هم می‌توان استفاده کرد. هرچند، این گونه عکس کمی از شکل می‌افتد.
•
لنز زوم با فاصله کانونی از کمتر از 30 تا بیش‌تر از 135 میلی‌متر 
عکس بالا با لنز زوم با فاصله کانونی 50 میلی‌متر گرفته شده.
این لنز در فاصله کانونی مثل 28 الی 75 میلی‌متر می‌تواند جای خالی بین لنز عریض و تله‌فوتو را پر کند. با استفاده از این لنز، قابلیت‌های یک لنز عریض و تله‌فوتو را در یک لنز خواهید داشت.
•
لنز تله‌فوتو (70 میلی‌متر به بالا) 
عکس بالا با لنز تله‌فوتو 140 میلی‌متر گرفته شده.
با قدرت بالای زوم این لنز می‌توان سوژه‌های خیلی دور را بزرگ کرد. این لنز برای عکاسی در حیات وحش که در آن نزدیک شدن به حیوانات خطرناک است، کاملاً مناسب است. طول فیزیکی لنز‌های تله‌فوتو از 30 سانتی‌متر به بالا است.
•
لنز ماکرو (فاصله کانونی متغیر است) 
عکس بالا با لنز ماکرو گرفته شده.
این نوع لنز نیز تصاویر را بزرگ می‌کند، با این تفاوت که برای عکاسی از فواصل نزدیک استفاده می‌شود. هر لنزی یک فاصله فوکوس حداقلی دارد. اگر بیش از آن زوم کنیم، محل فوکوس عکس تار می‌شود. چون لنز‌های ماکرو فاصله کانونی کوچکی دارند، می‌توانند از فاصله چند سانتی‌متری و بدون تاری روی سوژه فوکوس کنند.
یکی دیگر از لوازم جانبی پرکاربرد دوربین فیلتر است. حتی برخی از دوربین‌های Point-and-shoot نیز قابیلت نصب فیلتر دارند.
فیلتر پلاریزه با تاریک‌تر نشان دادن منظره، آن را جذاب‌تر می‌کند.
فیلتر پلاریزه: برای ایجاد جلوه‌های مختلف در عکس می‌توان از فیلترهای مختلف استفاده کرد. اما قطعاً فیلتر پلاریزه اولین انتخاب است. این نوع لنز که جلوی لنز سوار می‌شود مانند عینک دودی عمل کرده و تابش شدید نور و انعکاس‌های مزاحم را خنثی می‌کند. همچنین با خنثی کردن حالت مه‌گونه موجود در هوا، رنگ آبی آسمان را تاریک‌تر و خوش‌رنگ‌ولعاب‌تر می‌کند.
فیلتر «فرابنفش/ مه»: اکثراً از این لنز به عنوان یک لایه محافظتی استفاده می‌شود. بالاخره فضای باز سنگ، صخره و گرد و غبار دارد. هر یک از این‌ها به تنهایی برای صدمه زدن به یک لنز گران‌قیمت کافی است. بهتر نیست به جای پرداخت هزینه سنگین تعمیر یا خرید مجدد یک لنز، یک فیلتر به مراتب ارزان‌تر بخریم؟! تازه این نوع فیلتر علاوه بر محافظت از لنز، حالت مه‌گونه هوا را نیز برطرف می‌کند. فیلتر «فرابنفش/ مه» بر اساس قدرت رفع حالت مه هوا درجه‌بندی می‌شود، اما برای محافظت، فیلتر شفاف بهترین گزینه است.