برای رفتن و رسیدن به جنگل راش، برنامه‌ای یک روزه کفایت می‌کند. هرچند اگر
می‌خواهید در یکی از اقامتگاه‌های بوم‌گردی منطقه‌ی سوادکوه بمانید یا
برنامه‌ی دیگری به جز جنگل‌نوردی مثل
کمپینگ در جنگل را دارید، می‌توانید تعداد روز سفر را بیشتر کنید.
به هر حال در این مطلب می‌خواهیم به شما بگوییم که چطور در سفری یک روزه به جنگل راش بروید و پیمایش جنگلی
داشته باشید. اما چرا اینجا را انتخاب کردیم؟ به جاده‌ی فیروزکوه نزدیک و
دسترسی‌اش تاحدی راحت است و برای پیدا کردنش لازم نیست به زحمت زیادی
بیفتید.
بهترین زمان دیدن جنگل راش
به طور کلی از فروردین تا اواخر
پاییز و حتی دی، زمان مناسبی برای دیدن جنگل راش است. اما فصلی که این جنگل
را دوست‌داشتنی‌تر می‌کند، پاییز است. البته زرد شدن برگ درخت‌ها به شروع
سرمای هوا هم بستگی دارد. مثلا بعضی وقت‌ها پیش می‌آید که با شروع مهر، برگ
درختان راش زرد می‌شود و بعضی وقت‌ها هم این روند دیرتر شروع می‌شود. با
این حال این بازه‌ی زمانی معمولا از اواسط مهر شروع می‌شود.
نحوه‌ی دسترسی به جنگل راش
دسترسی
اصلی به جنگل راش از سمت جاده‌ی فیروزکوه است. یعنی از هر سمتی که باشید
در نهایت باید خودتان را به جاده‌ی فیروزکوه برسانید و تا پل سفید به مسیر
ادامه دهید. جنگل راش در نزدیکی روستای معروف سنگده است که فاصله‌ی کمی با
پل سفید دارد.
در
جاده‌ی فیروزکوه از ورسک که عبور کردید باید به شهرک صنعتی شورمست برسید که قبل از
پل سفید
است. قبل از پمپ بنزین پل سفید، جاده‌ی فرعی لِمزِر را می‌بینید که به سمت
سنگده راه دارد. این مسیر را مستقیم ادامه دهید تا بعد از روستاهای
بِندِلا، وِزمِلا و دَرزی‌کُلا به
سنگده برسید.
“مازنی‌ها و سوادکوهی‌ها به درخت راش، «مِرس» هم می‌گویند. برای همین این جنگل به جنگل «مِرسی‌سی» هم معروف است.”
در انتهای روستای سنگده و بعد از شرکت چوب فریم یا آنطور که خودِ محلی‌ها می‌گویند کارخانه‌ی چوب‌بُری،
در سمت راست به ورودی جنگل خواهید رسید. در این قسمت گیت جنگل‌بانی قرار
گرفته که مامورش بعد از گفتن توصیه‌های لازم مثل برگرداندن زباله و حفظ
جنگل اجازه‌ی ورود به جنگل را می‌دهد. حتی اگر قرار نیست زباله‌ای تولید
کنید، با خودتان کیسه‌ای ببرید. به هر
حال همیشه در جنگل زباله‌ای پیدا می‌شود! هرچند بعضی‌ها به تمیزی‌اش اهمیت
نمی‌دهند اما شما آن کسی باشید که جنگل را تمیز نگه می‌دارد!
به جز جنگل‌نوردی می‌توانید دیدن
آبشارهای خزه‌ای اوبن و
بولا
را هم در برنامه‌تان بگذارید که البته بهتر است در صورت ناآشنایی با جنگل،
از راهنمایان محلی کمک بگیرید. با این حال می‌توانید موقع رد شدن از گیت
ورودی از ماموران جنگل‌بانی هم کمک بگیرید تا نقشه‌ی راهنمایی به شما
بدهند. تا ورودی اصلی جنگل، 10 کیلومتر جاده‌ی خاکی است. برای طی کردن این
مسیر می‌توانید پیاده بروید یا اینکه با ماشین خودتان را برسانید. البته
ماشین‌های دو دیفرانسیل جواب‌گوی این مسیر خاکی هستند. اگر هم چنین ماشینی
ندارید از محلی‌ها ماشین نیسان اجاره کنید. در روستای سنگده، افراد زیادی
هستند که نیسان‌شان را اجاره می‌دهند.
وحید محمدی
جنگل راش مسیرهای فرعی زیادی داره. بنابراین اگر بار اولتونه که به اینجا
میرید، مسیر پاکوب اصلی رو دنبال کنید تا گم نشوید. خلاصه که اصلا از مسیر
اصلی منحرف نشید!
شروع مسیر پیمایش با شیب تقریبا ملایمی شروع می‌شود. دیدن درختان بلند
سربه‌فلک‌کشیده‌ی راش و برگ‌های رنگارنگی که روی زمین پخش شدند، حس و حال
جذابی دارد. همین‌طور که از بین درخت‌ها عبور می‌کنید، عکس می‌گیرید و از
طبیعت بی‌نظیر جنگل لذت می‌برید، بد نیست قدری راجع به درخت راش هم بدانید.
از درخت راش بیشتر بدانیم
درخت‌های راش، درخت‌های کوهستانی
هستند که در ارتفاعات بیشتر از 2 هزار متر از سطح دریا پیدا می‌شوند. از
سایه خوش‌شان می‌آید و شاخ و برگ‌شان هم زیاد است. نجارها به چوب راش، چوب
جنگلی می‌گویند و برای درست کردن مصنوعات چوبی از آن استفاده می‌کنند چون
مرغوبیت خوبی دارد. برای همین در بیشتر خانه‌های روستایی مناطق شمالی ایران
که نزدیک درختان راش هستند، از چوب این درخت برای ساخت در و پنجره استفاده
می‌شود. یک چیز جالب‌تر هم درباره‌ی ریشه‌ی درخت راش هست. وقتی که راش
هنوز جوان است، ریشه‌هایش در عمق خاک هستند اما به مرور که پیر می‌شود،
ریشه‌ها به سطح زمین می‌آیند. با بالا رفتن سن درخت، ریشه درخت به
سطحی‌ترین بخش زمین می‌آید و در نهایت ممکن است به خاطر سنگینی درخت و سستی
خاک، درخت سقوط کند.
وحید محمدی
توی جنگل راش دنبال اینترنت و آنتن‌دهی موبایل‌تون نباشید. چون اینجا اصلا آنتن نمی‌ده!
برگردیم به ادامه‌ی مسیر جنگل‌نوردی‌مان. هرچقدر که مسیر را جلوتر بروید،
ارتفاع هم بیشتر می‌شود و از تعداد درخت‌ها هم کم می‌شود. بالاخره به جایی
می‌رسید که روبروی‌تان منطقه‌ی کوهستانی و قله‌ی «خَرو نَرو» را می‌بینید.
اینجا جایی است که مرز بین استان مازندران و سمنان مشخص شده و بخش معروفی
دارد به اسم دیوار «اوپِرت». منطقه‌ی اوپرت تنوع گیاهی و جانوری بالایی
دارد. خرس، شوکا، جغد انبار، موش
صحرایی، شغال، مَرال و گراز از حیواناتی هستند که در این منطقه زندگی
می‌کنند. برای همین از 15 شهریور تا 10 مهر هر سال به افراد اجازه‌ی ورود
داده نمی‌شود. چون این زمان، فصل جفت‌گیری و مستی حیواناتی مثل مَرال است و
باید از آن‌ها حفاظت شود. در اینجا هم کوه می‌بینید، هم جنگل و هم دشت.
دامداران مناطق شمالی سمنان این قسمت را ییلاق خودشان می‌دانند و
دام‌های‌شان را در آن رها می‌کنند. برای دسترسی به اوپرت بهترین مسیر از
سمت شهمیرزاد است.
علی بصیری
خب حالا شما وارد منطقه اوپرت شدید. اینجا آلپ ایران است. فراتر تصورات و عکس‌ها و فیلم‌ها زیباست. نیم ساعت رانندگی شما رو به یک دشت باز سرسبز می‌رسونه. که سمت راست شما یک مسیر با شیب بسیار زیاد هست. اگر خودروی دو دیفرانسیل ندارید حتی فکر اینکه با ماشین برید بالا هم نکنید. کمتر از نیم ساعت پیاده‌روی کنار همین مسیر شما رو به حیرت‌انگیزترین مکان منطقه می‌رسونه. دره اوپرت یا همون خط الراس نرو. دیواره‌ای به طول 32 کیلومتر که باعث تفاوت اقلیم دامنه جنوبی و شمالی البرز میشه. به هیچ وجه نگران نباشید که این پدیده رو ببینید. چون تقریبا همه روزها حتی روزهای کاملا آفتابی شما اونجا برفراز ابرها قرار دارید. پس با یک ساعت صبوری کردن می‌تونید شاهد پدیده اقیانوس ابرها باشید. لطفا حتما این مهم رو بخاطر بسپارید که اگه ماشین تک دیفرانسیل دارید و بار اوله دارید میرید اینجا یا دو خودرو باشید یا حتما با یک راهنما برید و از افراد محلی کمک و نشونی بگیرید.
“ به خاطر فصل جفت‌گیری در منطقه‌ی اوپرت، از 15 شهریور تا 10 مهر اجازه‌ی ورود به اینجا داده نمی‌شود.”
به جز پیمایش جنگل، اگر اهل دوچرخه‌سواری
باشید می‌توانید دوچرخه‌تان را با خودتان به جنگل بیاورید تا در مسیر
تعیین‌شده دوچرخه‌سواری کنید. از آن طرف هم اگر قصد شب‌مانی در جنگل را
دارید، حتما با تجهیزات کامل کمپینگ به اینجا بروید.
اقامتگاه‌های این منطقه
- اقامتگاه بوم‌گردی خانه صلح‌جوی فرد
- اقامتگاه بوم‌گردی خانه تقوی
- اقامتگاه ابراهیمی
- اقامتگاه حمیدی