از سرگیری تورهای گردشگری پس از سه ماه تعطیلی

در این مدت که از شیوع ویروس کرونا در جهان می‌گذرد، خسارات وارد شده به صنعت گردشگری از میزان پیش‌بینی‌ها فراتر رفته‌است. در ماه‌های اخیر صنعت گردشگری ایران وضعیت سختی را پشت سر گذاشته‌است و فعالیت تمام شرکت‌های فعال در این حوزه متوقف شد. اما با کم شدن سرعت شیوع کرونا در کشور و باز شدن تدریجی کسب و کارها، صنعت گردشگری هم قرار است به زودی از خواب طولانی خود خارج شود. عضو انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی به تازگی اعلام کرد که مجوز رسمی بازگشایی و از سرگیری فعالیت‌های گردشگری صادر شده‌است. در ادامه با اسمارتیز همراه باشید تا از جزئیات اجرای دوباره تورهای مسافرتی در کشور باخبر شوید.

در حال حاضر بیش از 100 روز از زمان ورود ویروس کرونا به کشورمان می‌گذرد و در این مدت ضربه سنگینی به گردشگری کشور وارد شد. اما این‌طور که به نظر می‌رسد کرونا قرار نیست به این زودی‌ها دست از سر مردم جهان بردارد و ما انسان‌ها باید به زندگی در کنار این مهمان ناخوانده عادت کنیم. با اجرای قوانین پیشگیرانه و طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در کشور، تا حدودی زیادی از سرعت گسترش این بیماری کاسته شد. به همین دلیل دولت به تدریج مشاغلی که با شیوع کرونا تعطیل شده بودند را بازگشایی کرد. در اواخر اردیبهشت هم نوبت به خدمات و تاسیسات گردشگری رسید که فعالیت خود را پس از سه ماه تعطیلی، آغاز کنند.

در اوایل اسفند ماه و در روزهای آغازین همه‌گیری کرونا در کشور، فعالیت‌های مشاغل حوزه گردشگری متوقف شد. در اواسط اسفند هم مسئولان تمام استان‌ها اعلام کردند که تا اطلاع ثانوی هیچ خدماتی به مسافران ارائه نمی‌شود. با بازشدن ترددهای بین استانی از ابتدای اردیبهشت، پس دو ماه تعطیلی بالاخره در اواخر اردیبهشت ماه برنامه دولت برای بازگشایی صنعت گردشگری کشور مشخص شد. دبیر کمیته پیشگری و مقابله با کرونا در فضاهای ورزشی و گردشگری، دستورالعملی با نام "سفر هوشمند: سفر + سلامت" را به منظور از سرگیری مجدد سفرها ابلاغ کرد. البته این دستورالعمل بیشتر به منظور سفرهای ضروری ارائه شد و در آن زمان همچنان بیشتر مراکز گردشگری تعطیل بودند.

با تداوم روند کاهشی آمار ویروس کرونا در کشور، از ابتدای خرداد 99 و با فرارسیدن عید فطر دستور بازگشایی مراکز تفریحی روباز و اماکن طبیعت‌گردی صادر شد. به این ترتیب مردم می‌توانند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و حفظ فاصله اجتماعی به طبیعت‌گردی و کوهنوردی بپردازند. البته همچنان چادر زدن و برپایی کمپ به صورت متراکم ممنوع است. همچنین از روز 4 خرداد نیز موزه‌ها و اماکن تاریخی کشور بازگشایی شدند. پس از این هم دستور بازگشایی حرم امام رضا و اماکن مقدس صادر شد تا کم کم شاهد از سرگیری سفرهای داخلی باشیم. در ادامه روند شروع به کار مجدد مشاغل حوزه گردشگری در کشور، از روز شنبه 10 خرداد مجوز رسمی از سرگیری تورهای مسافرتی از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری، و صنایع دستی کشور صادر شد.

معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم روز شنبه اعلام کرد که تمام محدودیت‌ها برای برنامه‌ریزی، ساماندهی و اجرای تورهای مسافرتی برداشته شده‌است. تیموری همچنین گفت: "در حال حاضر تمام حلقه‌های زنجیره خدمات گردشگری کشور از قبیل مراکز اقامتی، پذیرایی، دفاتر خدمات مسافرتی، سایت‌های گردشگری، مراکز فرهنگی – تاریخی و اماکن طبیعت‌گردی فعال هستند و محدودیتی برای برپایی تورهای گردشگری داخلی وجود ندارد." وی همچنین افزود طبق مذاکرات صورت گرفته با ستاد ملی کرونا و دستگاه‌های مربوطه، زمان و سازوکار لازم برای ورود گردشگران خارجی هم به زودی اعلام خواهد شد. کلیه فعالیت‌های حوزه گردشگری در کشور براساس پروتکل‌های تعریف شده در قالب سفر هوشمند و با رعایت ضوابط بهداشتی انجام می‌شود.

با وجود چراغ سبز مسئولان و صدور مجوزهای لازم برای برگزاری تورهای مسافرتی، اما همچنان در این زمینه مشکلات و موانع زیادی وجود دارد. تورهای مسافرتی در حالی قرار است از نیمه دوم خرداد ماه فعالیت خود را آغاز کنند که هشدارهای وزارت بهداشت درخصوص خودداری از سفرهای غیر ضروری در ایام شیوع کرونا همچنان پابرجاست. با این حال وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معتقد است که اگر مردم از مراکز دارای مجوز خدمات مسافرتی دریافت کنند، اوضاع را بهتر می‌توان کنترل کرد. این وزارتخانه عقیده دارد که بسته بودن مراکز مجاز گردشگری که موظف به رعایت پروتکل‌های بهداشتی هستند، باعث فعالیت مراکز غیرمجاز می‌شود. به این ترتیب سلامت مردم و جامعه بیشتر در معرض خطر قرار می‌گیرد چرا که این اماکن غیرمجاز تعهدی نسبت به رعایت موارد بهداشتی به مسافران ندارند و نظارتی بر فعالیت آن‌ها صورت نمی‌گیرد.

سهند عقدایی یکی از تورگردان‌ها و فعالان حوزه گردشگری، بیشتر در مورد موانع برپایی تورهای مسافرتی صحبت کرده‌است. وی با بیان این مسئله که مجوز رسمی اجرای تورهای مسافرتی از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر شده‌است، نگرانی اصلی فعالان این حوزه را برخوردهای محلی و انتظامی دانست. وی گفت: "یکسری پروتکل‌های بهداشتی به دفاتر مسافرتی ابلاغ شده‌است که مطابق آن می‌توان تور گردشگری اجرا کرد. اما نگرانی اصلی ما ممانعت مسئولان محلی و انتظامی برای اجرای تور است. در سال‌های گذشته و در شرایط عادی هم به دفعات شاهد برخوردهای سلیقه‌ای به ویژه در برابر توریست‌های داخلی بوده‌ایم. زمانی که کویر مرنجاب را به روی تورها بستند هیچ ممنوعیت و یا محدودیت رسمی از سوی مسئولان برای اجرای تور گردشگری در منطقه اعلام نشده بود. اما به محض ورود اتوبوس‌های گردشگری، برخورد و توقف مسافران شروع شد.

عقدایی در خصوص چگونگی اجرا و پروتکل‌های بلاغ شده برای تورهای مسافرتی گفت: "معاونت گردشگری مشخصا برای تورهای گردشگری پروتکلی تعریف نکرده‌است. بلکه برای تمام اجزا و مراحل سفر، پروتکل‌هایی ابلاغ شده‌است و تورها نیز براساس همین موارد اجرا می‌شوند. برنامه ما این است که قبل از اجرای تور از رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بخش‌هایی که قرار است خدمات دهند، مطمئن شویم. اما بازرسی و کنترل این اماکن به عهده وزارت میراث فرهنگی و گردشگری است و آژانس‌های مسافرتی امکانات و توان لازم برای این کار ندارند." وی همچنین اعلام کرد که یکی از راهکارهای دفاتر مسافرتی کاهش ظرفیت تورهای مسافرتی است. عقدایی گفت: "به‌عنوان مثال آژانس ما تورهای جدید خود را با 50 تا 60 درصد از ظرفیت تورهای سابق برپا می‌کند. ظرفیت درنظر گرفته شده برای تورهای کمپینگ در ایام کرونا بین 10 تا 15 نفر خواهد بود. همچنین تورهای دسته جمعی هم با 20 الی 22 نفر برگزار می‌شود." عقدایی در مورد استقبال مردم از تورهای گردشگری پس از ماه‌ها تعطیلی هم گفت که با وجود ویروس کرونا و احتمال ابتلا به آن، همچنان خیلی از مردم ترجیح می‌دهند از سفرهای غیرضروری خودداری کنند.

علی‌اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری وصنایع دستی کشور و رییس کمیته گردشگری و فضاهای ورزشی ستاد ملی مدیریت کرونا، در نامه‌ای به مدیران کل میراث فرهنگی 31 استان کشور دستورالعمل جامعی به نام دستورالعمل شماره 2 را ابلاغ کرد. در این دستورالعمل پروتکل‌های بهداشتی ضروری که اماکن گردشگری باید رعایت کنند، آورده شده‌است. براساس این دستورالعمل واحدهای اقامتی، موزه‌ها، مراکز سیاحتی و تفریحی باید برای بازگشایی مجدد، از معاونت گردشگری استان مجوز دریافت کنند. تاسیسات تهویه، سرمایش و گرمایش باید قبل از بازگشایی تست و کنترل شود. تمام غذاهای فاسدشدنی باید در صورت اتمام تاریخ مصرف معدوم شوند. برق، گاز و آب شرب در تمام قسمت‌ها برقرار باشد. تا حد امکان از پرسنل سابق برای کار استفاده شود. پیش بازگشایی مجدد باید تمام بخش‌های قابل نظافت، ضدعفونی و گندزدایی شوند. پیش از شروع فعالیت باید تمام پرسنل معاینه شوند و کارت سلامت دریافت کنند.