برنامه‌ی سفر به تنگه رغز

6 اسفند، 1398
17 اسفند، 1398
2 روزه
زمستان
کوهنوردی
وحید محمدی
دنبال سفری ماجراجویانه و متفاوت هستید که سرسختی و صبوری‌تان را محک بزنید؟ سفر به تنگه رغز همانی است که دنبالش می‌گردید. ما به هر سوالی که برای سفر به این تنگه دارید جواب می‌دهیم مثلا تنگه رغز کجاست؟ چگونه به تنگه رغز برویم و به چه تجهیزاتی برای تنگه‌نوردی لازم داریم؟! در برنامه‌ی سفر به تنگه رغز با اسمارتیز همراه باشید.
روز 1
رفتن به سمت دره رغز
معمولا برنامه‌ای که برای سفر به تنگه رغز ارائه می‌شود یک روزه است. یعنی شما باید صبح خیلی زود به سمت تنگ رغز راه بیفتید تا بتوانید در یک روز کامل تنگه‌نوردی کنید و حدود ساعت 6 یا 7 عصر از تنگه بیرون آمده باشید. با این حال مسئله‌ی مهمی که در برنامه‌ی تنگه رغز باید به آن توجه کنید داشتن آمادگی جسمانی بالا و عدم خستگی نیست. در سفر به تنگه رغز شما در طول یک روز مجبورید از آبشارها و حوضچه‌های زیادی در مسیر عبور کنید. بنابراین باید روز قبل از برنامه به خوبی استراحت کرده باشید. به خاطر همین برنامه‌ای دو یا سه روزه را پیشنهاد می‌کنیم تا بتوانید در روز اول خودتان را آماده کنید تا در روز دوم بتوانید به راحتی به تنگه رغز بروید و در روز سوم به خانه برگردید.
فرض می‌کنیم که قرار است از محل زندگی‌تان که جایی غیر از شیراز است قصد سفر به تنگه رغز را دارید. بنابراین در هر شهری که هستید، باید برنامه‌ی سفرتان را طوری بچینید که یک روز آن صرف رسیدن به شیراز، بعد از آن شهر داراب و روستای خیر‌آباد شود. معمولا افراد برای رفتن به تنگه رغز به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند؛ گروهی که با تورهای طبیعت‌گردی از شهر خودشان به این تنگه می‌روند و هیچ نقشی در برنامه‌ریزی ندارد و گروه دومی که خودشان دست به کار می‌شوند و اول به شیراز و داراب می‌روند و از لیدرهای محلی رغز برای تنگه‌نوردی کمک می‌گیرند. بنابراین به خودتان و روحیات‌تان بستگی دارد که کدام را ترجیح دهید؛ بودن در جمعی که نمی‌شناسید یا سفر با رفقا و خانواده. اما نکته‌ای که در هر دو گروه هست وجود راهنمای خبره، لیدر محلی و تجهیزات کامل الزامی است. پس بدون هماهنگی یا تنهایی به تنگه رغز نروید.
بعد از رسیدن به شیراز می‌توانید با تاکسی، اتوبوس یا ماشین شخصی به سمت داراب بروید. این راه معمولا بین 3:45 دقیقه تا 4 ساعت طول می‌کشد که از زیبایی‌های مسیرش می‌توان به دریاچه‌ی مهارلو هم اشاره کرد که جاده‌ی شیراز-بندرعباس دقیقا از کنارش می‌گذرد.
بعد از رسیدن به داراب باید استراحت کنید تا برای روز بعد آماده باشید. معمولا وقتی با لیدرهای محلی تنگه رغز هماهنگ می‌کنید، آن‌ها برای شما اقامت هم می‌گیرند. هزینه‌ی اقامت یک شبه با غذا ارزان است و نیازی نیست مبلغ زیادی پرداخت کنید. پس بهترین کار این است که قبل از حرکت با لیدری محلی از داراب هماهنگ کنید تا برای‌تان اقامت بگیرد و تجهیزات تنگه‌نوردی را هم در اختیارتان بگذارد. البته خودتان هم می‌توانید در صورت داشتن وسایل صخره‌نوردی و تنگه‌نوردی پولی برای کرایه تجهیزات ندهید. منظورم این است که هزینه‌ی تور یک‌روزه‌ی تنگه رغز که راهنمایان محلی برگزارش می‌کنند براساس کرایه‌ی تجهیزات، غذا و محل اقامت متفاوت است. اما در کل اگر بخواهیم قیمتش را تخمین بزنیم مبلغی بین 280 تا 350 هزار تومان باید برای تنگه رغز کنار بگذارید.  
در صورتی که لوازم و تجهیزات نداشته باشید، راهنمای محلی و لیدر تنگه رغز بعد از رسیدن شما به داراب، تجهیزات تنگه‌نوردی را برای‌تان می‌آورد. معمولا سه ساعتی طول می‌کشد تا با لوازم و شیوه‌ی استفاده از آن‌ها آشنا شوید. وسایلی مثل جلیقه نجات، کلاه ایمنی، دستکش مخصوص، وسایل صخره‌نوردی، هارنس (تسمه‌های متصل به هم که شانه، کمر و ساق پا را در برمی‌گیرند)، هشت و کارابین باید در برنامه‌ی تنگه‌نوردی استفاده شود.
توصیه می‌کنیم لباس غواصی یا Wet Suite (وت سوت) هم با خودتان ببرید تا به جای لباس‌های معمولی بپوشید. از آنجایی که قرار است مدت زمان زیادی در آب باشید امکان افت فشار یا سرد شدن بدن‌تان وجود دارد که منجر به لرزش غیرارادی بدن می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل لباس غواصی بهترین راه‌حل است چون مثل عایق حرارتی و حتی به عنوان ضربه‌گیر هم عمل می‌کند.
مطمئنا راهنمای محلی بهترین نکات را قبل از شروع برنامه به شما می‌گوید. با این حال با خودمان گفتیم بهتر است چند نکته‌ی مهم را به شما بگوییم:
1-    ضد آب کردن اصولی تجهیزات و لباس‌ها را در اولویت اول قرار دهید. کیف ضد آب موبایل و کیسه‌های ضد آب (Dry Pack) بهترین گزینه برای خشک نگه داشتن لوازم‌تان است. برای خرید کیسه‌های ضد آب می‌توانید به فروشگاه‌های لوازم کوهنوردی و صخره‌نوردی سر بزنید یا خیلی راحت از فروشگاه‌های آنلاین سفارش دهید.
2-    می‌توانید به جای کیسه‌های ضد آب از روش «آب‌بندی کوله‌پشتی» استفاده کنید. هر وسیله را در زیپ کیپ بگذارید، بعد آن را به ترتیب در 3 یا 4 کیسه‌ی فریزر بگذارید و هرکدام را تک تک گره بزنید. در آخر هم تمامی وسایل را در دو تا کیسه‌ی بزرگ‌تر بگذارید، گره بزنید و داخل کوله بگذارید. سعی کنید هوای داخل کیسه‌ها را خالی کنید.
3-    حتما گونی یا کیسه‌ی پلاستیکی برای زباله ببرید.
4-    بهترین کفش برای این برنامه صندل‌های جلو و پشت بسته است.
5-    کوله‌های دره‌نوردی و غارنوردی به خاطر ساختار عایق‌مانندشان بهترین گزینه برای تنگه‌نوردی هستند. این کوله‌ها دیرتر آب را به خودشان جذب می‌کنند و در صورت جذب زودتر خشک می‌شوند.
6-    برای گرم نگه داشتن بدن‌تان در طول مسیر تنگه از نوشیدنی‌های گرم مثل چای یا نسکافه استفاده کنید. معمولا برای هر 4 یا 5 نفر یک فلاسک کوچک کافی است.
7-    مواد خوراکی و غذا را در بسته‌بندی جداگانه‌ای در کوله‌پشتی بگذارید.
8-    معمولا لیدر محلی به شما می‌گوید که برای حمل بهتر وسایل یکی از اعضای گروه کوله‌پشتی‌اش را خالی نگه دارد تا طناب‌ها و سایر وسایل را در آن بگذارد. با این کار پیش‌روی برنامه راحت‌تر خواهد بود.
9-    برای در امان ماندن از نیش حشرات و پشه بهتر است با خودتان قلم دافع حشرات ببرید. قلم دافع حشرات یا before bite را می‌توانید از داروخانه بخرید.
10-    در تنگه رغز قرار است به دفعات زیاد در حوضچه‌ها فرود داشته باشید پس ممکن است دوخت جلیقه یا کفش‌تان باز شود. پس توجه کنید که دوخت لباس‌ها و لوازم‌تان محکم باشد یا محض احتیاط اگر توانستید یک بار دیگر آن‌ها را بدوزید.
11-    سعی کنید شب قبل از حرکت استراحت کافی داشته باشید و ذهن‌تان را برای برنامه‌ی فردا آماده کنید.
12-    قبل از سفر آمادگی جسمانی‌تان را بالا ببرید و با تکنیک «سنگ به دست مقدماتی» آشنا شوید.
13-    خوردنی‌های کم‌حجم اما مقوی مثل آجیل و آب معدنی برای حداکثر 10 ساعت لازم دارید.
14-    حتما قبل از سفر، آب و هوای منطقه را چک کنید. سفر به تنگه رغز از اواخر مهر تا خرداد به شدت امکان‌پذیر نیست.
اقامتگاه‌های این منطقه
  • هتل نقش شاپور
  • مهمانپذیر فرمانداری
کافه‌ها و رستوران‌های این منطقه
  • رستوران شبستان
  • رستوران سناتور

نگاره 1 از 4
نگاره 2 از 4
نگاره 3 از 4
نگاره 4 از 4
روز 2
ورود به تنگه رغز
قسمت سخت ماجرا بالاخره رسید. صبح خیلی زود یا حتی زمانی که هنوز روشن نشده باید بیدار شوید تا به سمت تنگه رِغِز راه بیفتید. محلی‌ها به این تنگه، تنگه‌ی رودخیز هم می‌گویند که طولش 4 کیلومتر است و 64 آبشار دارد. با این حال قرار نیست که از تمام آبشارهایش بپرید. فقط بین 12 تا 14 آبشار آن برای برنامه‌های تنگه رغز استفاده می‌شود.
تجهیزات را که برداشتید و آماده شدید باید به سمت گردنه دراکویه بروید. از داراب تا بالای گردنه دراکویه مسیر آسفالت است اما از اینجا به بعد است که قضیه کمی مهیج می‌شود. چون از گردنه دراکویه تا تنگه مسیر خاکی است. خلاصه که به قول بعضی از دوستان طبیعت‌گرد «آخر همه‌ی راه‌ها به نیسان آبی ختم می‌شه.» و شما باید با نیسان آبی یا همانی که مردم محلی به اسم سایپا می‌شناسند به تنگه بروید. در این مسیر خاکی و سنگلاخی که یک ساعت طول می‌کشد به منطقه‌ی کوه درختی می‌رسید و بعد از آن باید با پای پیاده راه را ادامه بدهید. مسیری که در پیش دارید پر از سراشیبی و سربالایی است که دقت و حوصله‌ی زیادی می‌طلبد و نزدیک 2 ساعت طول می‌کشد. از چشمه بیدک باید بگذرید و بعد از طی سراشیبی دیگری به سرچشمه می‌رسید که نقطه‌ی آغازین تنگه‌نوردی است. معمولا در اینجا و قبل از ورود به تنگه صبحانه‌ای خواهید خورد، لباس‌های‌تان را عوض می‌کنید و سپس به داخل تنگه می‌روید.
اولین فرود به داخل آب با دلهره همراه است. می‌دانم که سخت خواهد بود تا اولین تجربه‌ی متفاوت طبیعت‌گردی‌تان را در کمال آرامش داشته باشید. اما باید این کار را بکنید، با دقت به صحبت‌های راهنما گوش دهید و بعد به داخل حوضچه شیرجه بزنید. ممکن است شیرجه‌ی اول‌تان با شوک همراه باشد اما فقط دفعه‌ی اول انقدر شوکه می‌شوید.
جاهایی از مسیر باید بپرید و جاهایی هم نه و تعیین این کار تنها به عهده‌ی راهنمای شما خواهد بود. پس به هیچ‌وجه سرخود عمل نکنید و از جایی نپرید. حتما جلیقه بپوشید و کلاه ایمنی را روی سرتان نگه دارید. تمامی این موارد ایمنی باید رعایت شود تا سفر به کام‌تان تلخ نشود.
همان‌طور که گفتم در برنامه‌های تنگه رغز جمعا از 14 آبشار باید بپرید که هرکدام از این آبشارها به حوضچه‌ای هم متصل هستند. ارتفاع آبشارها از 4 تا 48 متر متغیر است که آخرین آن یعنی آبشار وداع 35 متر ارتفاع دارد.
در مدتی که در تنگه هستید به چند نکته توجه کنید:
1-    به محض اینکه داخل هر حوضچه می‌پرید ماهی‌های داخل آن به سمت شما می‌آیند اما نباید بترسید.
2-    افت فشار و احساس سرما بعد از گذشت 1 تا 2 ساعت از تنگه‌نوردی کاملا طبیعی است. اگر بدون اینکه خودتان بخواهید بدن‌تان لرزید نگران نشوید. برای پیشگیری از این کار حتما «وت سوت» بپوشید.
3-    برای تامین آب می‌توانید از چشمه‌ یا حوضچه‌ی اولی که واردش شدید بطری آب را پر کنید.
4-    اگر شنا بلدید لذت بیشتری خواهید برد.
5-    تنگه‌ی رغز محل زندگی کبوترها و پرنده‌هاست. هنگام عبور مراقب لانه‌ها و جوجه‌های‌شان باشید.
6-    بیشتر مسیرها برای فرود نیاز به طناب دارد. پس بدون طناب اقدام به فرود نکنید.
7-    در بعضی مسیرها به ویژه مسیر انتهایی باید چسبیده به صخره و به صورت دست به سنگ حرکت کنید.
گروه کوه‌نوردی آذرخش داراب کار جالبی انجام داده و براساس برنامه‌ی پیمایش تورهای تنگه رغز، اسامی آبشارها را به ترتیب فرود اعلام کرده که برای آشنایی بیشتر آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
•    آبشار نگین (ارتفاع 23 متر ، عمق آب 10 متر و طول حوضچه 41 متر)
•    آبشار بوم رنگ (ارتفاع 7 متر، عمق آب 8 متر و طول حوضچه 31 متر)
•    آبشار مسعود (ارتفاع 8 متر، عمق آب 12 متر و طول حوضچه 15 متر)
•    آبشار گلاب (ارتفاع 11 متر، عمق آب 7 متر و طول حوضچه 12 متر)
•    آبشار فتح (ارتفاع 8 متر، عمق آب 1.5 متر و طول حوضچه 6 متر)
•    آبشار حکمت (ارتفاع 11 متر، عمق آب 15 متر و طول حوضچه 32 متر)
•    آبشار کبوتر معروف به آبشار تاریک که نور بسیار کمی دارد و باید هرچه سریع‌تر از آن عبور کرد تا سرما نخورید. (ارتفاع 25 متر، عمق آب 10 متر و طول حوضچه 6 متر)
•    آبشار جام (ارتفاع 9 متر، عمق آب 7 متر و طول حوضچه 36 متر)
•    آبشار دماغه معروف به فراز (ارتفاع 12 متر، عمق آب 8 متر و طول حوضچه 4 متر)
•    آبشار یادگار (ارتفاع 4 متر، عمق آب 8 متر و طول حوضچه 11 متر) حوضچه بعد از آبشار یادگار، گهر نام دارد که پس از آن مکانی معروف به پارکینگ وجود دارد که برای شب‌مانی بسیار مناسب است. هرچند که این کار را به هیچ‌وجه پیشنهاد نمی‌کنیم. گروه آذرخش برای زیبا شدن این منطقه اقدام به کاشت انواع درخت کرده.
•    آبشار آذرخش بلندترین آبشار تنگه رغز است که می‌توانید از آن فرود نکنید و با تکنیک دست به سنگ از آن عبور کنید.  (ارتفاع 45 متر، عمق آب 4 متر و طول حوضچه 11 متر)
•    آبشار وداع (ارتفاع 38 متر، عمق آب 10 متر و طول حوضچه 11 متر)
با گذر از آبشارهای مختلفی که هرکدام‌شان توسط تنگه‌نوردان نام‌گذاری شده به آبشار پایانی یا همان آبشار وداع خواهید رسید. بعد از این آبشار وارد مسیری معروف به «راه‌های گربه‌رو» می‌شوید که مسیری فوق‌العاده سخت است و مثل غول مرحله‌ی آخر قدرت‌تان را به مبارزه می‌طلبد. این مسیر آنقدر باریک است که باید به صخره‌ها بچسبید و خیلی آرام و آهسته بدون نگاه کردن به پایین به جلو حرکت کنید.
از آنجایی که این مسیر سخت و خطرناک است، هیئت کوه‌نوردی داراب چند متر لوله و سیم بکسل در مسیرها تعبیه کرده تا بتوانید هنگام عبور از آن‌ها کمک بگیرید و رد شوید.
اگر تعداد نفرات گروه کم باشد، همگی آمادگی جسمانی بالایی داشته باشند و هیچ خطر خاصی وجود نداشته باشد ساعت 6 یا 7 بعدازظهر از تنگه خارج خواهید شد. در غیر این صورت ممکن است به خاطر دلایل مختلفی تا ساعت 10 شب هم در تنگه بمانید که به خاطر سرمای داخل تنگه شرایط سخت خواهد شد.
متاسفانه افراد زیادی به خاطر عدم اطلاع از مسیر، عدم آمادگی کامل و نبود شرایط جسمانی کامل، اتفاقات ناگوار در طول مسیر آسیب دیده‌ یا فوت کرده‌اند. بعضی وقت‌ها عملیات امداد و نجات که توسط هلال احمر انجام می‌دهد به 20 ساعت یا حتی 36 ساعت هم می‌رسد که زمان بسیار زیادی است و باعث وحشت اعضای گروه خواهد شد.
نگاره 1 از 3
نگاره 2 از 3
نگاره 3 از 3
پیش از سفر به این ‌نکات توجه کنید:
  • این برنامه سفر را «وحید محمدی» پیشنهاد داده است. درباره وحید محمدی بیشتر بدانید.
  • تمام اقامتگاه‌ها، رستوران‌ها و لیدرهای محلی پیشنهادی هستند و شما می‌توانید با توجه به زمان سفرتان و علایق‌تان سایر اقامتگاه‌ها، مسیرهای سفر، رستوران‌ها و ... را انتخاب کنید.
  • تجربه شما از سفر می‌تواند راهنما یا انگیره‌ای برای سفر دیگران باشد. خوشحال می‌شویم اگر تجربه‌تان را از سفر (در قالب سفرنامه، عکس، ویدئو یا فایل صوتی) برای ما بفرستید.
نقشه
مهدی بهادرفر

برق مخابرات خوندم و عاشق تکنولوژی‌های روز هستم. اولین مطلبم رو زمانی که 16 سال داشتم برای هفته‌نامه دوچرخه نوشتم و از اون به بعد مدام در حال نوشتنم. علاقه زیادی به کتاب خوندن و دیدن فیلم و سریال دارم. اما چیزی برام جذاب‌تر از نوشتن نیست. سفر رفتن رو دوست دارم و در واقع کل زندگیم توی سفر بودم.

امتیاز دهید نظری تا کنون ثبت نشده است ۵ / 3.8 8 نفر
نظرتو با ما مطرح کن
نظرات دیگران
اولین نفری باشید که در مورد این مطلب نظر می‌دهد.